Βαλεριάνα Ιστορική Αναδρομή
Διάσημη για τις αγχολυτικές της ιδιότητες αλλά και για την αντοχή που τη χαρακτηρίζει σε έντονες καιρικές συνθήκες, η βαλεριάνα συναντάται με διάφορες χρήσεις μέσα στην ιστορία και για διάφορους ιατρικούς λόγους.
Η σημαντικότερη χρήση της συναντήθηκε σε ανθρώπους που υπέφεραν από επιληψία και άλλες ψυχικές παθήσεις, με την ίδια να κερδίζει ολοένα και μεγαλύτερο έδαφος ως σημαντικό αγχολυτικό και στη σύγχρονη Φαρμακευτική/Ιατρική.
Οι Αρχαίοι Έλληνες τη χρησιμοποιούσαν για την καταπολέμηση των σπασμών ή των κραμπών στο σώμα, όπως το θυμάρι, το τίλιο και το χαμομήλι.
Οι Ρωμαίοι τη χρησιμοποιούσαν για την καταπολέμηση των πεπτικών προβλημάτων και του ουροποιητικού συστήματος.
Στις ημέρες μας, έχει γίνει συνώνυμη του ύπνου και της καταπολέμησης της αϋπνίας και των διαταραχών που αυτή επιφέρει σε έναν άνθρωπο.
Χρήση της βαλεριάνας περιγράφεται σε κείμενα του Πλίνιου και του Διοσκουρίδη. Ο Γκέραντ το 1597 έγραφε ότι το βότανο αυτό είναι:
…για όσους υποφέρουν από κράμπες και άλλους σπασμούς καθώς και για όλους εκείνους που βασανίζονται από τα λάθη τους
Η βαλεριάνα κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος στο χώρο του καλλωπισμού με την αξιοποίηση της ίδιας σε διάφορα είδη περιποίησης και αισθητικής.
Πλέον βρίσκεται εύκολα στο εμπόριο και σε διάφορα μαγαζιά με βιολογικά προϊόντα, κερδίζοντας σταδιακά όλο και περισσότερους φανατικούς οπαδούς, αφού είναι ένα πολύτιμο ηρεμιστικό της φύσης και χωρίς επικίνδυνες επιπλοκές για την υγεία.
Η ελαφρώς ξινή γεύση της δεν υπολογίζεται όταν αναλογιστείς το πόσο σπουδαία είναι η συμβολή της για την επίτευξη της πνευματικής γαλήνης και την αποβολή του περιττού άγχους από τον οργανισμό μας.
Ας δούμε όλα όσα αφορούν τη βαλεριάνα αναλυτικά.
Βαλεριάνα Φυτό / Βότανο
Η βαλεριάνα (έχει την επιστημονική ονομασία Valeriana officinalis – Bαλεριανή η φαρμακευτική) είναι ένα ποώδες, πολυετές και ανθοφόρο φυτό της οικογένειας των Βαλεριανοειδών.
Φέρει πλήθος ονομάτων, όπως νάρδος, κέντρανθος, Διοσκουρίδειος, Αγριοζαμπούκος και είναι ένας θάμνος που δεν ξεπερνά το 1,5 μέτρο.
Και ενώ στην ήπειρο της Αφρικής και της Ασίας είναι γηγενές, στην Ελλάδα είναι αυτοφυές και συναντάται σε εδάφη υγρά και γόνιμα. Η ρίζα του φυτού έχει έντονο άρωμα, ενώ τα άνθη είναι μικρά από ροζ ως λευκό ανάλογα με την ποικιλία του φυτού.
Η βαλεριάνα αποτελεί ένα από τα πλέον δημοφιλή φυτά, ενώ η ρίζα της έχει πλήθος θεραπευτικών ιδιοτήτων, είναι τρυφερή και έχει μικρή οσμή.
Παρόλο που η ρίζα της βαλεριάνας έχει πολλές ευεργετικές ιδιότητες, πρέπει να καταναλώνεται με προσοχή από τον οργανισμό.
Η βαλεριάνα μπορεί να καλλιεργηθεί σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, σε οποιοδήποτε κλίμα και συνηθίζει να φτάνει τα 60-100 εκατοστά ύψος.
Η βαλεριάνα είναι ένα φυτό που πλέον χαίρει μεγάλης εκτίμησης και δημοφιλίας, ενώ η Ιατρική επιστήμη πάντοτε ρίχνει προσοχή σε αυτή για τις σπουδαία της συμβολή στην καταπολέμηση σημαντικών σωματικών και ψυχικών παθήσεων.
Βαλεριάνα Ιδιότητες
Η βαλεριάνα έχει πλήθος χαλαρωτικών ιδιοτήτων οι οποίες βοηθάνε στην καταπολέμηση του πονοκεφάλου και του έντονου άγχους.
Χρησιμοποιείται από πολλούς ανθρώπους οι οποίοι αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τον ύπνο τους – είτε η έλευση του ύπνου είναι δύσκολη, είτε ο ύπνος που θα επέλθει να είναι αρκετά βαθύς.
Επιπροσθέτως, η βαλεριάνα έχει καταπραϋντικές ιδιότητες οι οποίες μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την καταπολέμηση αρνητικών σωματικών συμπτωμάτων (όπως ο πόνος της περιόδου, ο υψηλός πυρετός, οι κράμπες, οι στομαχικοί πόνοι και έλκη.
Η βαλεριάνα περιέχει πλήθος βιταμινών όπως το β-καροτένιο, οι βιταμίνες Β1, Β2, Β3 και C, μέταλλα και ιχνοστοιχεία όπως ασβέστιο, μαγνήσιο, σελήνιο, σίδηρο, φώσφορο και ψευδάργυρο.
Οι κατευναστικές και καταπραϋντικές ιδιότητες οφείλονται σε στοιχεία, όπως σάκχαρα, άμυλο, ρητίνες, πτητικά έλαια.
Βαλεριάνα Οφέλη
Η βαλεριάνα έχει αναρίθμητα οφέλη για τον οργανισμό. Μπορούμε να τα αναφέρουμε παρακάτω:
- Καταπολεμά την αϋπνία: Η βαλεριάνα είναι ένα από τα γνωστότερα βότανα για την καταπολέμηση της αϋπνίας και των διαταραχών που σχετίζονται με τον ύπνο. Άνθρωποι με σοβαρό πρόβλημα αϋπνίας τη συνδυάζουν με το λεμόνι, το λυκίσκο, το βάλσαμο και άλλα βότανα που επίσης προκαλούν υπνηλία. Επιπροσθέτως, δεν είναι λίγοι εκείνοι που αντικαθιστούν τη βαλεριάνα με τα υπνωτικά χάπια. Πολλοί μάλιστα, προσθέτουν την ίδια στο νερό του μπάνιου με σκοπό να έρθει γρηγορότερα η υπνηλία.
- Καταπολεμά τις ψυχικές παθήσεις: Η βαλεριάνα χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση σοβαρών ψυχικών παθήσεων, όπως το άγχος, το παθολογικό στρες, η υποχονδρίαση (ο υπερβολικός φόβος για την ασθένεια), ο πονοκέφαλος, το άσθμα που οφείλεται σε ψυχογενείς παράγοντες, το τρέμουλο των χεριών, το σύνδρομο χρόνιας κοπώσεως, οι ημικρανίες, οι στομαχικές διαταραχές. Η διεγερτική της επίδραση καταπολεμά την έντονη ανησυχία, την αγωνία, το επικίνδυνο για τον οργανισμό, στρες.
- Καταπολεμά διάφορες νευρολογικές παθήσεις: Η βαλεριάνα χρησιμοποιείται από ανθρώπους που πάσχουν από παθήσεις όπως της κατάθλιψης, της επιληψίας, της ελλειμματικής προσοχής-υπερκινητικότητας (ADHD) και του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης (CFS).
- Ωφελεί τους πόνους στους μύες και τις αρθρώσεις: Η βαλεριάνα καταπραΰνει τους πόνους των αρθρώσεων και των μυών.
- Βοηθάει σε σημαντικά γυναικολογικά θέματα: Πολλές γυναίκες καταναλώνουν βαλεριάνα στην περίοδο της εμμηνόπαυσης επειδή ηρεμεί από τις έντονες σωματικές αλλαγές που αυτή επιφέρει, ενώ άλλες την καταναλώνουν την εβδομάδα της περιόδου ώστε να καταπολεμηθούν οι κράμπες και οι πονοκέφαλοι που συνήθως τη συνοδεύουν. Συνίσταται και σε περιόδους έντονης δυσμηνόρροιας.
- Προστατεύει από την πάθηση του Alzheimer: Κινέζοι επιστήμονες απέδειξαν πως η ρίζα της βαλεριάνας βοηθά στην πρόληψη της φλεγμονώδους αντίδρασης του εγκεφαλικού φλοιού, το μέρος του εγκεφάλου που διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για την πάθηση του Alzheimer. Όλο αυτό έχει ως συνέπεια, την καλύτερη λειτουργία του νευρικού συστήματος.
- Χρησιμοποιείται σε προϊόντας καλλυντικών και σε διάφορα τρόφιμα: Εξαιτίας της μεγάλης της αντοχής σε καιρικές συνθήκες, η βαλεριάνα χρησιμοποιείται σε διάφορα προϊόντα καλλωπισμού και αισθητικής, όπως και τα εκχυλίσματα και έλαια της αξιοποιούνται σε διάφορα τρόφιμα και ποτά.
Συμπεραίνοντας, η βαλεριάνα είναι ένα βότανο με μεγάλη αξία και όταν καταναλώνεται με μέτρο, προσφέρει τα βέλτιστα στον ανθρώπινο οργανισμό.
Πόσο Συχνά Μπορώ να Παίρνω Βαλεριάνα
Η ιδιαιτερότητα της βαλεριάνας έναντι άλλων βοτάνων οφείλεται στο γεγονός πως μετά από δύο με τρεις μήνες τακτικής χρήσης, ο οργανισμός τη συνηθίζει και σταδιακά αποκτά “ανοχή”.
Η λύση για αυτό είναι είτε να αυξήσει κάποιος τη δόση, είτε να τη λαμβάνει παράλληλα με ένα σκεύασμα άλλων βοτάνων, ώστε να υπάρξουν όλα αυτά μαζί αρμονικά.
Σε κάθε περίπτωση, σε οτιδήποτε αφορά στην αύξηση της κατανάλωσης βαλεριάνας, καλό είναι να ρωτάμε πάντα τον θεράποντα ιατρό μας.
Βαλεριάνα Χάπια
Η βαλεριάνα κυκλοφορεί και σε μορφή χαπιών ώστε να καταναλώνεται ως φυσικό σκεύασμα από ανθρώπους με διάφορα προβλήματα, στα οποία συμπεριλαμβάνονται οι έντονοι πονοκέφαλοι, το άγχος, η μελαγχολία, η κακή διάθεση.
Τα χάπια με τη βαλεριάνα κυκλοφορούν τόσο στο εμπόριο, όσο και στα φαρμακεία και αποτελούν μία λύση για πολλούς ανθρώπους οι οποίοι δε θέλουν να καταναλώσουν υπνωτικά χάπια.
Και σε αυτή την περίπτωση, καλό είναι να πάρουμε πρώτα τη γνώμη του υπεύθυνου γιατρού μας και μετά να προχωρήσουμε στη λήψη της βαλεριάνας σε μορφή χαπιού.
Οι τιμές της βαλεριάνας σε χάπια είναι συνήθως, χαμηλές.
Βαλεριάνα Σταγόνες
Η βαλεριάνα χρησιμοποιείται στο εμπόριο και με τη μορφή σταγόνων. Οι σταγόνες βαλεριάνας μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε διάφορα ροφήματα ή σε ζεστό νερό το οποίο θα έχουμε βράσει για πέντε λεπτά και το οποίο μπορούμε να καταναλώνουμε ακόμα και δύο φορές την ημέρα.
Οι σταγόνες της βαλεριάνας πωλούνται σε φαρμακεία και σούπερ μάρκετ και συνήθως, έχουν και αυτές χαμηλή τιμή.
Και σε αυτή την περίπτωση, καλό είναι να πάρουμε πρώτα τη γνώμη του υπεύθυνου γιατρού μας και μετά να προχωρήσουμε στη λήψη της βαλεριάνας σε μορφή σταγόνων.
Βαλεριάνα Τσάι / Αφέψημα / Ρόφημα
Η χρήση της βαλεριάνας ως τσάι και αφέψημα είναι οι πιο γνωστές. Ας δούμε πώς μπορούμε να φτιάξουμε ένα τσάι, ένα αφέψημα και ένα ρόφημα με βαλεριάνα.
Αφέψημα
Περιχύνετε 2-3 γρ. τσάι βαλεριάνα με καυτό νερό και το αφήνετε να “τραβήξει” για 10-15 λεπτά. Έπειτα το σουρώνετε.
Πολλά άτομα προμηθεύονται σκευάσματα από βαλεριάνα, εκεί είναι σημαντικό να τηρηθούν οι οδηγίες χρήσης όπως αναγράφονται στη συσκευή.
Τσάι
Το τσάι με βαλεριάνα είναι εξίσου μία μοναδική επιλογή.
Περιχύνετε 2-3 γρ. τσάι βαλεριάνα με καυτό νερό και το αφήνετε να ζεσταθεί για 10-15 λεπτά. Αν το προμηθεύεσαι από σκεύασμα, είναι απαραίτητο να ακολουθηθούν όλες οι οδηγίες χρήσης, όπως αναγράφονται στη συσκευή.
Ρόφημα
Το ρόφημα βαλεριάνας είναι τα κατάλληλο ρόφημα όταν ο ύπνος δεν μας…. επισκέπτεται το βράδυ και βοηθά τις αγχώδεις σκέψεις να απομακρυνθούν από το μυαλό μας.
Στα φαρμακεία μπορούμε να βρούμε φακελίσκους με βαλεριάνα και να φτιάξουμε ροφήματα ή αφεψήματα που θα διώξουν το άγχος και θα μας βοηθήσουν να αποβάλλουμε την έντονη νευρικότητα.
Συνήθως, ακολουθούμε τα εξής βήματα: Σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό ρίχνουμε 1 κουτ. βότανο και το σκεπάζουμε για 10-15 λεπτά. Σουρώνουμε και το πίνουμε σκέτο ή με μέλι ή με κάποιο βιολογικό γλυκαντικό.
Μελατονίνη και Βαλεριάνα
Ειδικοί επιστήμονες στο θέμα του ύπνου επισημαίνουν πως ο συνδυασμός μελατονίνης και βαλεριάνας μπορούν να είναι ο τέλειος συνδυασμός για την καταπολέμηση της αϋπνίας και των διαταραχών που αφορούν τον ύπνο.
Η μελατονίνη παράγεται φυσικά από το σώμα μας και όσο περισσότερο αυξάνεται το βράδυ, τόσο περισσότερο ο οργανισμός μας βυθίζεται σε κατάσταση ηρεμίας.
Επειδή οι διαταραχές ύπνου είναι πλέον συχνό φαινόμενο, οι περισσότεροι επιχειρούν να δοκιμάσουν κάποιο συμπλήρωμα με μελατονίνη και έρευνες έδειξαν πως η χρήση της σε προβλήματα ύπνου μπορεί να είναι άμεση και σημαντική.
Αν όμως πάλι κάποιος δε δει κάποια αλλαγή στις συνήθειες του ύπνου του και διαπιστώσει πως η αϋπνία επιμένει, καλό είναι να διακόψει τη χρήση και να απευθυνθεί σε έναν ειδικό.
Η βαλεριάνα, ως φυσικό φάρμακο της φύσης, έχει διαπιστωθεί πως καταπολεμά την αϋπνία και βοηθάει την έλευση του ύπνου γύρω στα 10 με 15 λεπτά νωρίτερα από ότι χρειαζόταν ο άνθρωπος με αϋπνία ώστε να αποκοιμηθεί.
Η λήψη βαλεριάνας δύο ώρες σχεδόν πριν τον ύπνο, έχει διαπιστωθεί πως φέρνει τα γρηγορότερα αποτελέσματα.
Είναι καλύτερο να καταναλώνεται με τη μορφή αφεψήματος, στο οποίο θα έχουμε προσθέσει και άλλα βότανα.
Ανάλογα με τον οργανισμό, η βαλεριάνα θα χρειαστεί διαφορετικό χρονικό διάστημα προκειμένου να δράσει στο άτομο που την καταναλώνει.
Βαλεριάνα καλό είναι να μην καταναλώνουμε αν κάνουμε χρήση άλλων φαρμάκων ή πίνουμε αλκοόλ, ενώ η χρήση της πρέπει να παύεται δύο εβδομάδες σχεδόν πριν από κάποιο χειρουργείο.
Τα τελευταία χρόνια, ο συνδυασμός μελατονίνης και βαλεριάνας ενδείκνυται ως ο καλύτερος συνδυασμός για την αντιμετώπιση των διαταραχών του ύπνου.
Ο συνδυασμός αυτών των δύο είναι βέβαιο πως θα χαρίσει έναν ποιοτικό ύπνο, ενώ σκευάσματα με αυτά τα δύο βρίσκονται πλέον στα περισσότερα φαρμακεία και καταστήματα με βιολογικά προϊόντα.
Και πάλι, η γνώμη ενός γιατρού κρίνεται σημαντική.
Βαλεριάνα Ναρκωτικό
Η βαλεριάνα είναι ένα βότανο που όταν καταναλώνεται υπερβολικά, επιφέρει την ίδια ευφορία που δίνουν και τα ναρκωτικά.
Στη Γαλλία το ονομάζουν γατόχορτο, ενώ οι περισσότεροι προτιμούν το καλλιεργήσιμο φυτό διότι δε χάνει τις θεραπευτικές του ιδιότητες.
Η βαλεριάνα δεν αφήνει ασυγκίνητες ακόμα και τις γάτες, οι οποίες έχει αποδειχθεί πως αν μυρίσουν βαλεριάνα αρκετή ώρα μπορεί να έρθουν ακόμα και σε κατάσταση έκστασης, παρόμοια με αυτή των ναρκωτικών!
Δεν είναι τυχαίο πως η αποξηραμένη βαλεριάνα ονομάζεται διαφορετικά ως “το ναρκωτικό της γάτας“.
Η βαλεριάνα χρησιμοποιείται ακόμα σε στιγμές έντονης διασκέδασης ως ναρκωτικό για να οδηγηθεί ο χρήστης του στην έκσταση.
Επιστημονικά έχει διαπιστωθεί πως η λήψη βαλεριάνας και διάφορων άλλων βοτάνων όταν χρησιμοποιηθούν υπερβολικά, μπορεί να οδηγήσουν σε κατάσταση υπερβολικής ευφορίας.
Για αυτό η χρήση βαλεριάνας καλό είναι να γίνεται πάντα με μέτρο, να μη συνδυάζεται με άλλα φάρμακα και να γίνεται ταυτόχρονα με κατανάλωση αλκοόλ.
Βαλεριάνα Σαλάτα
Η βαλεριάνα έχει πλέον γίνει αναπόσπαστο στοιχείο της μαγειρικής τέχνης, η οποία τη χρησιμοποιεί σε πλήθος εδεσμάτων αλλά και σαλάτες.
Ας δούμε μία συνταγή για σαλάτα με βαλεριάνα.
Σαλάτα βαλεριάνα με ντομάτα
Μία απλή, νηστίσιμη και νόστιμη σαλάτα.
Προετοιμασία: 5 λεπτά
Μαγείρεμα: 2 λεπτά
Σύνολο: 7 λεπτά
Συνταγή για: 4 μερίδες
Διατροφικά στοιχεία για 1 μερίδα
Θερμίδες: 128 θερμίδες | Λιπαρά: 10,5 γρ.
Υλικά συνταγής:
Βαλεριάνα: 100 γρ.
Ντομάτες: 2 μέτριες προς μεγάλες
Αγγούρι: 1 μεγάλο
Αλάτι, άσπρο πιπέρι: όσο σας αρέσει
Ξύδι: 2 κουταλάκια τσαγιού
Ελαιόλαδο: 3 κουταλιές σούπας
Προετοιμασία για τη σαλάτα με βαλεριάνα
Πλένετε και στεγνώνετε τη βαλεριάνα. Πλένετε και κόβετε φέτες τις ντομάτες. Ξεφλουδίζετε και κόβετε ροδέλες το αγγούρι. Βάζετε όλα τα σαλατικά σε σαλατιέρα, προσθέτετε αλάτι και πιπέρι και περιχύνετε με το ξύδι και το λάδι. Σερβίρετε.
Βαλεριάνα Παρενέργειες / Αντενδείξεις
Η βαλεριάνα έχει πολλές παρενέργειες, ιδιαίτερα όταν καταναλώνεται σε υπερβολικό βαθμό και από ανθρώπους οι οποίοι κάνουν ήδη λήψη άλλων χαπιών.
Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται όταν το άτομο κάνει ήδη χρήση άλλων φαρμάκων για την καταπολέμηση ψυχικών παθήσεων, όπως τα αντικαταθλιπτικά, τα αντιεπιληπτικά και τα αντιισταμινικά.
Δεν πρέπει επίσης να καταναλώνεται όταν το άτομο λαμβάνει αντιμυκητιασικά και φάρμακα για τη μείωση της χοληστερόλης, διότι το ήπαρ μπορεί να απελευθερώσει ένζυμα για να αφομοιώσει τη βαλεριάνα αλλά να μην αφομοιώσει τελικά τις επιδράσεις των άλλων φαρμάκων.
Η υπερβολική χρήση βαλεριάνας μπορεί να μην επιλύσει την αϋπνία, τη νευρικότητα, το άγχος και το αίσθημα κούρασης, αλλά να εντείνει όλα αυτά τα αρνητικά συμπτώματα.
Καλό είναι η χρήση της βαλεριάνας να αποφεύγεται σε παιδιά που έχουν ηλικία κάτω των 12 ετών, σε έγκυες ή θηλάζουσες γυναίκες, αλλά και από θηλυκά κατοικίδια ζώα.
Η υπερβολική κατανάλωση βαλεριάνας μπορεί να προκαλέσει αύξηση του καρδιακού παλμού, νευρικότητα, πονοκέφαλο και στομαχικές διαταραχές.
Για αυτό, πρέπει να υπάρχει πάντα η ιατρική συμβουλή και η κατανάλωση της ίδιας με μέτρο.
Η βαλεριάνα είναι ένα σπουδαίο βότανο, ένα δώρο της φύσης. Την αξιοποιούμε με τρόπο που να γίνει, τελικά, ένας σύμμαχος για την υγεία μας.
Αν σας άρεσε το άρθρο για τη βαλεριάνα που μόλις διαβάσατε, μοιραστείτε το με τους φίλους σας! Θα σήμαινε πολλά για τη μικρή μας ομάδα και σας ευχαριστούμε προκαταβολικά για αυτό!
