Γράφει η παιδοδοντίατρος κ. Λίλα Παπαδοπούλου – Happy Tooth Dental Clinic
Τι Είναι ο Βρυγμός – Ημερήσιος & Νυχτερινός
Με τον όρο οδοντικός βρυγμός εννοούμε το ασυνείδητο σφίξιμο της άνω και κάτω γνάθου και το τρίξιμο των δοντιών μεταξύ τους λόγω έκκεντρων κινήσεων των γναθών.
Χωρίζεται σε βραδινό βρυγμό, που είναι συνήθως τρίξιμο δοντιών και σε πρωινό βρυγμό που είναι το σφίξιμο των γναθών μεταξύ τους. Συμβαίνει σε ένα μεγάλο ποσοστό παιδιών και συνήθως εξαφανίζεται με την ανάπτυξη των παιδιών και την εμφάνιση των μόνιμων δοντιών, χωρίς σημαντικές συνέπειες στην οδοντοφυία.
Γιατί τα παιδιά τρίζουν τα δόντια τους – Τι προκαλεί το βρυγμό
Ο βρυγμός στα παιδιά οφείλεται σε ένα συνδυασμό από ψυχολογικούς και περιβαντολογικούς παράγοντες, καθώς και από το οικογενειακό ιστορικό.
Αιτίες εμφάνιση βρυγμού σε βρέφη
Στα βρέφη μέχρι την ηλικία των 3 ετών, ο βρυγμός είναι πιο έντονος τη νύχτα και σχετίζεται με την ανατολή των δοντιών.
Αιτίες εμφάνιση βρυγμού σε παιδιά νηπιακής ηλικίας
Σε παιδιά νηπιακής ηλικίας η εμφάνιση του βρυγμού είναι πολυπαραγοντική. Μπορεί να οφείλεται σε ψυχολογικούς παράγοντες, όπως το άγχος αποχωρισμού ή η προσαρμογή στο σχολικό περιβάλλον σε παιδιά που συνήθως υπάρχει και οικογενειακό ιστορικό (κάποιος από τους δύο γονείς είναι βρουξιστής). Το φαινόμενο είναι πιο συχνό σε παιδιά με αναπτυξιακά προβλήματα (αυτισμός, υπερκινητικότητα και διάσπαση προσοχής).
Αιτίες εμφάνιση βρυγμού σε παιδιά σχολικής ηλικίας
Σε παιδιά σχολικής ηλικίας, εκτός από τους παραπάνω παράγοντες, μπορεί να οφείλεται στις οδοντικές αλλαγές καθώς και στη διαμόρφωση της μόνιμης σύγκλεισης σε συνδυασμό με αυξημένο στρες λόγω υποχρεώσεων σχολικών, έλλειψης ύπνου και υπερέντασης. Μελέτες έχουν συσχετίσει επίσης την εμφάνιση βρυγμού σε παιδιά που είναι παθητικοί καπνιστές.
Μπορεί ο βρυγμός να βλάψει τα παιδικά δόντια – Συνέπειες βρυγμού
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων ο βρυγμός στα παιδιά υποχωρεί χωρίς καμία απολύτως συνέπεια στη μόνιμη οδοντοφυία.
Σε πολύ μικρό ποσοστό ο βρυγμός μπορεί να προκαλέσει:
- Αποτριβή των μόνιμων ή νεογιλών δοντιών.
- Πόνο των μυών ή των κροταφογναθικών αρθρώσεων, αυτόματα, κατά τη διάνοιξη του στόματος ή κατά τη μάσηση, ειδικά σκληρών τροφών.
- Πρωινούς πονοκεφάλους.
- Κατάγματα των εμφράξεων (σφραγισμάτων) αν υπάρχουν στη στοματική κοιλότητα.
- Ευαισθησία δοντιών σε ερεθίσματα ζεστού ή κρύου λόγω ρωγμών που δημιουργούνται από το σφίξιμο στην αδαμαντίνη του δοντιού.
Θεραπεία / αντιμετώπιση τριξίματος δοντιών σε παιδιά
Στο μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών, ο έντονος βρυγμός θα υποχωρήσει καθώς το παιδί μεγαλώνει χωρίς να χρειαστεί να επέμβουμε. Αν χρειαστεί, η αντιμετώπιση αφορά κυρίως στη διαχείριση του άγχους του παιδιού και του πόνου που ίσως εμφανιστεί.
Διαχείριση άγχους
Με τη σωστή προσέγγιση από το γονιό προς το παιδί, το άγχος αποχωρισμού ή το άγχος που προκαλείται στο σχολικό περιβάλλον μπορεί να μειώσει αισθητά την εμφάνιση έντονου νυχτερινού βρυγμού.
Άλλες μέθοδοι περιλαμβάνουν:
- Δημιουργία μιας ρουτίνας πριν το βραδινό ύπνο ώστε το παιδί να καταφέρει να χαλαρώσει.
- Μπάνιο με χλιαρό νερό, στο οποίο ρίχνουμε νερό με χαμηλή πίεση στους μύες του προσώπου.
- Εφαρμογή ζεστών επιθεμάτων (κομπρεσών) στην περιοχή των κροταφογναθικών αρθρώσεων.
- Αφεψήματα που χαλαρώνουν όπως χλιαρό γάλα, χαμομήλι ή τήλιο πριν το βραδινό ύπνο.
Νάρθηκες βρυγμού
Οι νάρθηκες χορηγούνται μόνο σε περιπτώσεις έντονων συμπτωμάτων (έντονος πόνος κατά τη μάσηση ή πρωινοί πονοκέφαλοι) σε παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας. Είναι μαλακοί και φοριούνται κατά τον ύπνο. Πρέπει να τοποθετούνται μετά τη σύμφωνη γνώμη και ορθοδοντικού για τη διόρθωση οδοντικών και σκελετικών ανωμαλιών και την αποφυγή εμφάνισης προβλημάτων στις γνάθους.
Φαρμακευτική αγωγή
Η φαρμακευτική αγωγή χρειάζεται σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις και συνίσταται στη χορήγηση αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ιβουπροφένη). Χορηγούνται για πολύ σύντομο διάστημα (μερικές μέρες) για την αντιμετώπιση του οξέος πόνου.
Ο βρυγμός αφορά μεγάλο μέρος του παιδικού πληθυσμού και η αντιμετώπιση του θα πρέπει να γίνεται μετά από τη διάγνωση σοβαρών συμπτωμάτων και σε συνεργασία πάντα με το θεράποντα παιδοδοντίατρο.
Η παιδοδοντίατρος κ. Λίλα Παπαδοπούλου αποφοίτησε από την Οδοντιατρική Σχολή Αθηνών. Εργάστηκε ως Postdoctoral Fellow στο Forsyth Dental Institute του Harvard Dental School. Εκεί ολοκλήρωσε και το Μasters της με κατεύθυνση τη Μικροβιολογία Στόματος. Ακολούθως, ειδικεύθηκε στην Παιδοδοντία στο Boston University Goldman School of Dental Medicine. Ασχολήθηκε με παιδιά με αυτισμό και άτομα με ειδικές ανάγκες ως μέρος της ειδικότητάς της στο Boston University. Στη συνεχή προσπάθειά της να προσφέρει υψηλού επιπέδου οδοντιατρικές υπηρεσίες σε παιδιά, δημιούργησε το 2011 το Happy Tooth Dental Clinic, στη Γλυφάδα.