Μελισσόχορτο ή μέλισσα η φαρμακευτική ή μελισσοβότανο ή κιτροβάλσαμο ή βάλσαμο μέντας: τα οφέλη του είναι όσα και τα ονόματα του, δηλαδή πολλά!
Όσο ο σύγχρονος τρόπος ζωής αυξάνει τους ρυθμούς του τόσο περισσότερο έχουμε ανάγκη να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και να τον μυήσουμε σε έναν υγιεινό τρόπο ζωής.
Βότανα όπως το μελισσόχορτο έχουν αποδειχθεί πολύ αποτελεσματικά για την καλή λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού καθώς έχει πλήθος από θεραπευτικές ιδιότητες.
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή.
Τι είναι το Μελισσόχορτο
Το μελισσόχορτο είναι πολυετής πόα που ευδοκιμεί σε θαμνότοπους και δάση. Ανήκει στην οικογένεια της μέντας, έχει ύψος από 70 έως 150 εκατοστά ενώ τα φύλλα του είναι ωοειδή, οδοντωτά και έχουν μια χαρακτηριστική μυρωδιά λεμονιού.
Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού το μελισσόχορτο εμφανίζει μικρά λευκά άνθη γεμάτα με νέκταρ.
Περιέχει ευγενόλη, σιτράλη Α & Β, κοπαίνη, καφεικό οξύ, θυμόλη, ουρσολικό οξύ, λιναλοόλη, λουτεολίνη, ροσμαρινικό, γερανιόλη, γερανιάλη, καρυοφυλλένιο και σιτρονέλα.
Χάρη στις πλούσιες θεραπευτικές του ιδιότητες πλέον καλλιεργείται σχεδόν σε όλο τον κόσμο: Κεντρική & Νότια Ευρώπη, Βόρεια Αφρική, περιοχή της Μεσογείου, Κεντρική Ασία.
Στην Ελλάδα, όμως, είναι αυτοφυές και αυτός είναι ένας ακόμη λόγος για να νιώθουμε τυχεροί για τη φύση που γεννιέται στον τόπο μας!
Mελισσόχορτο Οφέλη / Ιδιότητες
Τα φύλλα του μελισσοβότανου έχουν συνταγογραφηθεί στην ιατρική είτε με εσωτερική χρήση (όπως στο τσάι) είτε με εξωτερική (αιθέριο έλαιο) για τη θεραπεία του γαστρεντερικού σωλήνα, του νευρικού συστήματος, του ήπατος και της χολής.
Πώς μπορεί, λοιπόν, το μελισσόχορτο να βελτιώσει την ποιότητα τις καθημερινής μας ζωής;
• Καταπολέμηση βακτηρίων
Οι αντιβακτηριδιακές ιδιότητες του μελισσόχορτου οφείλονται στις πολυφαινόλες. Χάρη σε αυτές μπορεί να σας προφυλάξει από μολύνσεις όπως ο στρεπτόκοκκος, τα μυκοβακτήρια ακόμη και ο έρπητας του στόματος. Ένα ακόμη βασικό συστατικό του που δρα αποτελεσματικά είναι η ευγενόλη. Λειτουργεί ως φυσικό αναισθητικό και βοηθά στην ανακούφιση του πόνου των τραυμάτων.
• Μείωση άγχους
Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, το μελισσόχορτο λειτουργεί αγχολυτικά στον ανθρώπινο οργανισμό. Καταπραΰνει το νευρικό σύστημα και του χαρίζει ανακούφιση από την ένταση και το στρες. Είναι ένας απόλυτα φυσικός και υγιεινόςς τρόπος αποφόρτισης των αρνητικών συναισθημάτων και λειτουργεί θετικά ακόμα και σε περιπτώσεις κατάθλιψης.
• Βελτίωση κυκλοφορικού συστήματος
Το μελισσόχορτο λόγω της τονωτικής επίδρασης που ασκεί στην καρδιά και στο κυκλοφορικό σύστημα προκαλεί διαστολή των περιφερειακών αγγείων και με αυτό τον τρόπο μειώνει την πίεση του αίματος. Αν αντιμετωπίζετε προβλήματα τέτοιου είδους, είναι ένας καλός και εύκολος τρόπος να διατηρείτε τον οργανισμό σας σε καλή κατάσταση.
• Πνευματική διαύγεια
Όσοι ασχολείστε με τη συγγραφή, την κειμενογράφηση και με εργασίες που απαιτούν μεγάλα αποθέματα πνευματικής διαύγειας τότε το μελισσόχορτο είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να παραμείνει το μυαλό σας καθαρό και ξεκούραστο.
• Καλύτερη πέψη
Το στρες, η κακή διάθεση αλλά και το κακό φαγητό συχνά προκαλούν δυσλειτουργίες στο στομάχι κατά την διάρκεια της πέψης. Το μελισσόχορτο έχει την ιδιότητα να ανακουφίζει το λείο μυϊκό ιστό της πεπτικής οδού και να κάνει την διαδικασία της χώνεψης ευκολότερη.
• Αντιοξειδωτική δράση
Το εκχύλισμα από μελισσοβότανο έχει εξαιρετικά υψηλή αντιοξειδωτική δράση στον ανθρώπινο οργανισμό. Μια ημερήσια δόση του τσαγιού, απέδειξαν πρόσφατες έρευνες, πως μείωνε το οξειδωτικό στρες στο ακτινολογικό προσωπικό, το οποίο είχε εκτεθεί σε επίμονη ακτινοβολία χαμηλής δόσης κατά τη διάρκεια της εργασίας του. Μετά από μόλις 30 ημέρες, από καθημερινή λήψη του τσαγιού, η κατανάλωση του τσαγιού από μελισσόχορτο, οδήγησε σε σημαντική βελτίωση των επιπέδων αντιοξειδωτικών ενζύμων.
• Προστασία του δέρματος
Κατά το μεσαίωνα χρησιμοποιούσαν το μελισσόχορτο για να φτιάχνουν ελιξίρια νεότητας, γεγονός που αποδεικνύει τις ευεργερτικές του ιδιότητες στην επιδερμίδα. Πλύσεις με το μελισσόχορτο (τσάι) τονώνουν και αναζωογονούν το δέρμα ενώ χαλαρώνουν και τα νεύρα. Επίσης, οι αλοιφές που φτιάχνονται από τα φύλλα του καταπραΰνουν τους πόνους των ρευματισμών και βοηθούν στην επούλωση εξωτερικών πληγών.
• Ωφέλιμο στην εγκυμοσύνη
Το μελισσόχορτο είναι από τα λίγα βότανα που επιτρέπεται να καταναλώσει μια γυναίκα κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης της. Εκτός από την αγχολυτική του δράση, ενυδατώνει επαρκώς και τον οργανισμό της.
Μελισσόχορτο Τσάι | Πώς Πίνεται
Υπάρχουν 4 τρόποι για να πιείτε το μελισσόχορτο:
Αφέψημα: Για κάθε φλιτζάνι ρίχνουμε ένα κουταλάκι από το βότανο. Το σκεπάζουμε και το αφήνουμε να βράσει για 10 έως 15 λεπτά. Σουρώνουμε και το πίνουμε σκέτο, με ζάχαρη ή μέλι.
Έγχυμα: Σε ένα φλιτζάνι με βραστό νερό ρίχνουμε ένα κουταλάκι από το βότανο και το σκεπάζουμε. Το αφήνουμε για 10 έως 15 λεπτά. Σουρώνουμε και το πίνουμε σκέτο, με ζάχαρη ή μέλι
Εμβαπτιζόμενα: Για κάθε φλιτζάνι χρησιμοποιήστε ένα φακελάκι. Προσθέστε βραστό νερό και αφήστε το για 3 έως 5 λεπτά. Μπορείτε αν θέλετε να προσθέσετε ζάχαρη, μέλι ή λεμόνι και να απολαύσετε ένα γευστικό, υγιεινό και αρωματικό ρόφημα.
Φίλτρου: Τοποθετείστε το φίλτρο στην καφετιέρα, ρίξτε ένα γεμάτο κουταλάκι από το βότανο στο φίλτρο για κάθε φλιτζάνι ροφήματος. Βάλτε τόσα φλιτζάνια νερό όσα είναι τα ροφήματα που θα φτιάξετε και ανοίξτε την καφετιέρα. Αφού σερβίρετε, προσθέστε αν θέλετε ζάχαρη ή μέλι.
Το μελισσόχορτο, όμως, εκτός από ρόφημα, μπορεί να γίνει και ένα πολύ καλό και φυσικό φάρμακο για τις πληγές του δέρματος με τους εξής δυο τρόπους:
Βάμμα: Για να φτιάξουμε το βάμμα παίρνουμε το βότανο και το βάζουμε σε ένα μπουκάλι με οινόπνευμα. Οι αναλογίες γενικά είναι 5 μέρη λευκού οινοπνεύματος 70 βαθμών, για κάθε μέρος φυτού, (που θα έχει αλεστεί σε μίξερ ή θα το έχουμε κοπανίσει σε γουδί).
Τα αφήνουμε για 5-15 ημέρες αναταράζοντας κάθε τόσο το δοχείο. Μετά φιλτράρουμε το βάμμα με ένα διηθητικό χαρτί (ή και με φίλτρο καφετιέρας), σε ένα άλλο δοχείο που μπορεί να διατηρηθεί για αρκετό καιρό. Το βάμμα το χρησιμοποιούμε μόνο για εξωτερική χρήση.
Λοσιόν: Γίνεται όπως το έγχυμα, ή το αφέψημα και χρησιμοποιείται εξωτερικά στο μέρος που χρειάζεται θεραπεία, με απαλές κινήσεις μασάζ, για να την απορροφήσει το δέρμα. Λοσιόν μπορούμε να βάζουμε για δερματοπάθειες και για το τριχωτό μέρος του κεφαλιού.
Το μελισσοβότανο δεν το συναντάμε στην καθημερινή μας ζωή μόνο ως ρόφημα. Αποτελεί σε πολλές περιπτώσεις την αρωματική ύλη σε παγωτά, αφεψήματα ζεστά ή παγωμένα και σε συνδυασμό, κάποιες φορές, με άλλα βότανα.
Οι πιο γνωστοί συνδυασμοί βοτάνων είναι οι εξής:
Ρόφημα από βασιλικό και μελισσόχορτο
1 κουταλιά της σούπας βασιλικός
1 κουτ. της σούπας μελισσόχορτο
600 ml νερό
Βάλτε τα βότανα σε μια τσαγιέρα, χύστε από πάνω βραστό νερό. Σκεπάστε την και αφήστε την για 10-15 λεπτά. Τα σουρώνετε και προσθέτετε ζάχαρη ή μέλι.
Ρόφημα από λεβάντα και μελισσόχορτο
2 κουταλιές λεβάντα
2 κουταλιές μελισσόχορτο
600 ml νερό
Βάλτε τα βότανα σε μια τσαγιέρα, χύστε από πάνω βραστό νερό. Σκεπάστε την και αφήστε την για 10-15 λεπτά. Τα σουρώνετε και προσθέτετε ζάχαρη ή μέλι.
Παγωμένο τσάι με μελισσόχορτο και γιαούρτι
2 κούπες τσάι μελισσόχορτου
2 κουταλιές μέλι
1 κούπα γιαούρτι στραγγιστό
Τα βάζουμε όλα μαζί στο μίξερ, τα κτυπάμε και τα σερβίρουμε με παγάκια.
Το μελισσόχορτο συνδυάζεται ακόμη και με πιάτα φρούτων, σε πιάτα με ψάρι ενώ είναι το βασικό συστατικό στο πέστο από μελισσοβότανο.
Εκτός από τον τομέα της μαγειρικής και της ζαχαροπλαστικής όμως, το συναντάμε και στην κηπουρική! Ψυχρά εμβρέγματα από τα φύλλα του χρησιμεύουν στην κατάβρεξη των κηπευτικών καθότι προστατεύει από τις ψείρες και τα άλλα μικρά έντομα.
Μελισσόχορτο Δοσολογία
Παρότι το μελισσόχορτο έχει πολλά πλεονεκτήματα για τον ανθρώπινο οργανισμό θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στην δοσολογία γιατί η υπερκατανάλωση μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα.
Σε περίπτωση ιατρικής χρήσης, όπου η κατανάλωση του είναι πολύ μεγαλύτερη από τις περιπτώσεις που το καταναλώνουμε για καλύτερη και πιο υγιεινή διατροφή, θα πρέπει να υπάρχει η ενδεικνυόμενη ιατρική παρακολούθηση για τον καθορισμό της δοσολογίας και της διάρκειας της θεραπείας.
Η συχνότητα που συνίσταται να καταναλώνεται είναι μέχρι δυο ποτήρια την ημέρα.
Μελισσόχορτο Παρενέργειες
Το μελισσόχορτο όταν λαμβάνεται από το στόμα μπορεί να προκαλέσει αλλεργίες, ναυτία, έμετο, κοιλιακό άλγος, ζάλη και συριγμό. Χρειάζεται, λοιπόν, να καταναλώνεται σε ποσότητα και σε συχνότητα που προκαλεί στον οργανισμό μας μόνο θετικά αποτελέσματα.
Μελισσόχορτο & Θυρεοειδής
Το μελισσόχορτο έχει παρατηρηθεί ότι αναστέλλει την απορρόφηση του φαρμάκου θυροξίνη, το οποίο χορηγείται σε περιπτώσεις υπολειτουργίας του θυρεοειδή αδένα.
Επίσης, μπορεί να αλληλοεπιδράσει με κατασταλτικά του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (π.χ. λοραζεπάμη, φαινοβαρβιτάλη, ζολπιδέμη) αντικαταθλιπτικά, αντιδιαβητικά, φάρμακα κατά του aids και θυρεοειδικές ορμόνες.
Είναι καλό να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν θέλετε να το εντάξετε στις καθημερινές διατροφικές σας συνήθειες σε περίπτωση που βρίσκεστε σε κάποια από τις παραπάνω φαρμακευτικές αγωγές.
Μελισσόχορτο Τιμή & Αγορά
Το μελισσόχορτο μπορείτε να το προμηθευτείτε από φαρμακεία, καταστήματα βιολογικών προϊόντων, ακόμα και από super markets.
Κυκλοφορεί είτε με την μορφή αιθέριων ελαίων, στικ και αλοιφών (εξωτερική χρήση) είτε ως αποξηραμένο φυτό (εσωτερική χρήση).
Οι τιμές στα παρασκευάσματα του κυμαίνονται από 2 έως 40 ευρώ ενώ στα φύλλα του από 2 έως 3 ευρώ.
Last but not least για το αγαπημένο μας βότανο:
Η σπουδαιότητα του μελισσόχορτου στην εποχή μας είναι πολύ στενά συνδεδεμένη με την Ιστορία μας καθώς έπαιζε πολύ σημαντικό ρόλο σε αυτήν.
Στην αρχαία Ελλάδα το μελισσόχορτο ήταν αφιερωμένο στη θεά Άρτεμη και χρησιμοποιούνταν κυρίως για τη χαλαρωτική και αντικαταθλιπτική του δράση.
Τις θεραπευτικές του ιδιότητες καταγράφει, όμως, και ο Διοσκουρίδης, ο οποίος αναφέρει πως μπορούσε να επουλώσει τα τσιμπήματα του σκορπιού, τις δαγκωματιές των σκύλων και να απαλύνει τον πονόδοντο.
Η σπουδαιότητα του δεν σταματάει, όμως, εκεί.
Το Μεσαίωνα το χρησιμοποιούσαν για να φτιάχνουν ελιξίρια νεότητας. Λέγεται μάλιστα ότι ο Καρλομάγνος, αναγνωρίζοντας τις πολύτιμες ιδιότητές του, διέταξε την καλλιέργειά του στους κήπους των μοναστηριών.
Τον 16ο αιώνα, ο Ελβετός αλχημιστής Παράκελσος το ονομάζει ελιξίριο της ζωής.
Τον 17ο αιώνα οι Καρμελίτες μοναχοί έφτιαχναν το ρόφημα «eau de melissedes carmes» αναμειγνύοντας μελισσόχορτο με κορίανδρο, φλούδες λεμονιού, κανέλα, γαρύφαλλα και μοσχοκάρυδο. Το έπιναν για να ανακουφιστούν από τους πονοκεφάλους αλλά και για μακροζωία.
Αν σας άρεσε το άρθρο για το μελισσόχορτο που μόλις διαβάσατε, μοιραστείτε το με τους φίλους σας! Θα σήμαινε πολλά για τη μικρή μας ομάδα και σας ευχαριστούμε προκαταβολικά για αυτό!